Z kart historii: Bałtyk Gdynia

Bałtyk rodzi się na Grabówku

Grabówek – to w tej gdyńskiej dzielnicy narodził się dzisiejszy Bałtyk. W 1930 roku grupa robotników budowlanych i bezrobotnych postanowiła założyć klub piłkarski o nazwie Klub Sportowy „Bałtyk”. W tych czasach sport w Gdyni był dopiero w fazie raczkowania. Jego rozwój został zapoczątkowany wraz z rozkwitem miasta. Toteż i ówczesna drużyna piłkarska funkcjonowała tylko i wyłącznie na zasadach amatorskich. Pierwszy udokumentowany mecz towarzyski Bałtyku przypada na datę 17 maja 1931 roku i pojedynek z KS Gdynia. Spotkanie rozegrane zostało na Oksywiu i zakończyło się zwycięstwem tych pierwszych 5:0.

W 1932 roku Bałtyk rozegrał swój mecz na boisku przy ulicy Morskiej 96, otrzymanym od klubowego patrona – Gdyńskiej Spółdzielni Mleczarskiej. Rok później wystartował w C klasie, a dwa lata później w B klasie. W 1936 roku klub zmienił nazwę z Robotniczego na Portowy Robotniczy KS Bałtyk. Jeszcze przed wojną Bałtyk zmienił barwy na amarantowo-niebieskie choć w godle wciąż dominowały kolory: ciemnoniebieski i biały, a 12 czerwca 1939 roku spada do B klasy.

Okres powojenny

Tuż po wojnie Bałtyk startuje pod szyldem Klub Sportowy „DŹWIG” przy Stoczni Gdyńskiej, a następnie przemianowuje się na Koło Sportowe „Stal”. Do nazwy Bałtyk wraca w roku 1957, z tymże pełna nazwa brzmiała wówczas Amatorski Klub Sportowy „Bałtyk”. Pierwszym powojennym sukcesem był awans do 2. ligi w roku 1959. Jest to o tyle ważne wydarzenie, że w tabeli 3. ligi Bałtyk wyprzedził Arkę o jeden punkt. Był również pierwszym klubem Gdyni, który zagrał na szczeblu centralnym.

W swoim premierowym występie na drugoligowych boiskach Bałtyk bezbramkowo zremisował z Zawiszą Bydgoszcz. W 1961 roku rozpoczęła się budowa stadionu przy ulicy Olimpijskiej przez Stocznię im. Komuny Paryskiej. W tym samym roku doszło również do podpisania porozumienia o współpracy między trzema gdyńskimi klubami: Arką, Flotą i Bałtykiem właśnie.

Również na ten rok przypada reforma systemu rozgrywek drugiej ligi. Zamiast dwóch grup powstała jedna osiemnastozespołowa. W sezonie 1962/63 Stoczniowcy spadli do trzeciej ligi. Ich los podzielił również inny trójmiejski zespół – Polonia Gdańsk. 28 czerwca 1964 roku miało miejsce oficjalne otwarcie stadionu przy ulicy Olimpijskiej. W połowie lat 60-tych Bałtyk toczył nieustanną batalię o powrót na szczebel rozgrywek centralnych. Za każdym razem próby kończyły się fiaskiem.

Powrót do II ligi

Aż nadszedł rok 1973. 8 lipca Bałtyk powrócił do 2. ligi. Gdynianie w 30 meczach zdobyli 48 punktów, przegrywając rywalizację tylko ze Stoczniowcem Gdańsk. Tytuł króla strzelców przypadł Waldemarowi Tandeckiemu. Po powrocie na zaplecze ekstraklasy Stoczniowcy zajęli 6. miejsce. Palma pierwszeństwa przypadła wówczas innej gdyńskiej ekipie – Arce. W derbach Gdyni także lepsi okazali się żółto-niebiescy. W pierwszym meczu padł remis 0:0, natomiast w rewanżu Arka wygrała 1:0. A tak o spotkaniu pisała wówczas wybrzeżowa prasa: „Zwycięstwo Arki szczęśliwe – piłkarze „Bałtyku” zasłużyli na remis”. Z roku na rok biało-niebiescy spisywali się coraz lepiej. Z typowego średnia urośli nagle na miarę zespołu, który śmiało myśli o walce o ekstraklasę. W sezonie 1977/78 Bałtyk zajął trzecie miejsce, z ogromną stratą do Gwardii Warszawa i Lechii Gdańsk, a w kolejnym był już drugi za plecami Zawiszy Bydgoszcz.

Ekstraklasa dla Bałtyku

Ekstraklasa dla Bałtyku stała się faktem w roku 1980. Wówczas Stoczniowy wywalczyli tak długo wyczekiwany awans. Z ciekawostek statystycznych wypada wspomnieć, iż do uzyskania promocji do najwyższej klasy rozgrywkowej biało-niebiescy potrzebowali 310 spotkań na boiskach drugiej ligi. W tym czasie uzyskali 319 punktów (115 zwycięstw, 89 remisów, 106 porażek).

Przygoda z ekstraklasą trwała siedem sezonów. Co ciekawe w premierowym sezonie doszło do pierwszych derbów Gdyni w ekstraklasie (0:0 i 3:0 dla Arki). Na koniec sezonu wyższe miejsce w tabeli zajęli jednak biało-niebiescy. Bałtyk uplasował się na 6., a żółto-niebiescy na 11. miejscu. W 1982 roku odnotowano największy sukces klubu w kategoriach młodzieżowych – wicemistrzostwo Polski juniorów U-19 (porażka z Wisłą 2:4).

W sezonie 1985/86 Stoczniowcy spadli z ekstraklasy. Ich los podzieliło Zagłębie Sosnowiec. Ale już po roku Bałtyk ponownie zawitał w najwyższej klasie rozgrywkowej. Jak się okazało tylko na chwilę. Ostatnim meczem biało-niebieskim na tym szczeblu rozgrywek był pojedynek z Górnikiem Zabrze. W międzyczasie mieliśmy trzeciego piłkarza klubu powołanego do reprezentacji Polski. Po Adamie Walczaku i Piotrze Rzepce zaszczytu tego dostąpił Grzegorz Stencel.

Lata 90-te i współczesne

W 1990 roku Bałtyk spada z 2. ligi. Między innymi świetna passa 13 kolejnych wygranych spotkań zaowocowała ponownym powrotem biało-niebieskich na zaplecze ekstraklasy. I tylko cud w Oławie sprawił, że na tym szczeblu Stoczniowcy pozostali. W 1993 roku Bałtyk przestaje być gospodarzem kompleksu sportowego w Redłowie. Umowę wypowiedziała mu Gdyńska Stocznia. Potem zaczynają się chude lata tego klubu.

Bałtyk boryka się z problemami natury finansowej, organizacyjnej i następuje równia pochyła. Stoczniowcy spadają do IV ligi, by w 1999 roku awansować szczebel wyżej. O roku 2004 kibice Bałtyku z pewnością chcieliby jak najszybciej zapomnieć. Biało-niebiescy grali wówczas baraż z wicemistrzem V ligi o utrzymanie w IV lidze (wygrali 1:0 i 3:0).

Z czasem gdynianie odbili się jednak od dna, stopniowo pnąc się w górę, by na szczebel centralny powrócić w 2009 roku. Obecnie w rozgrywkach drugiej ligi zachodniej Bałtyk zajmuje 7. miejsce.

Tekst powstał w oparciu o książkę „Bałtyk Gdynia” autorstwa Stanisława Głowackiego i Sławomira Orlikowskiego.