Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Świat usłyszy o gdyńskim modernizmie. Rozmowa z Robertem Hirschem, miejskim konserwatorem zabytków

Patryk Szczerba
Willa hrabiny Łosiowej
Willa hrabiny Łosiowej Robert Zaniewski
O niezwykłej zabudowie Śródmieścia i fenomenie gdyńskiego modernizmu z Robertem Hirschem, miejskim konserwatorem zabytków, rozmawia Patryk Szczerba

Skąd coraz większe zainteresowanie gdyńskim modernizmem i wciąż rosnąca jego popularność? Naprawdę zabudowa śródmieścia Gdyni jest tak wyjątkowa?
Gdynia to jedyne w Polsce i właściwie też w Europie miejsce, gdzie powstał cały kompleks zabudowy modernistycznej. W innych miastach powstały dzielnice, znaczące budynki, ale nie było sytuacji, żeby w tym stylu powstało całe miasto. To wizytówka Gdyni, która jest doceniana także za granicą nie tylko wśród architektów.

Wybierz z nami perłę gdyńskiego modernizmu - PLEBISCYT

Zaprojektowanie miasta w ten sposób musiało być chyba nie lada wyzwaniem dla przedwojennych architektów.
Na pewno tak. W tworzeniu koncepcji Gdyni brali udział doświadczeni architekci, ale działali również młodzi, którzy otrzymali swoją szansę pracy w pustej przestrzeni. Z pewnością nie zdarzała się w ich życiu często. Wielu z nich później osiedliło się w Gdyni, tutaj znajdowali także swój dom.

Ile jest w mieście budynków nawiązujących swoim stylem do modernizmu?
Do plebiscytu na łamach portalu gdynia.naszemiasto.pl wybraliśmy 29, ale na pewno obiektów o ciekawej architekturze jest w mieście więcej. Te, które można oglądać na fotografiach i oddawać na nie swoje głosy, to te najbardziej popularne. Ludzie je znają, ale często mijając je codziennie nie zdają sobie sprawy z ich wyjątkowego charakteru. Dlatego celowo na listę wpisaliśmy także budynki powojenne.

Czytaj także: Gdyński Szlak Modernizmu z nagrodą. Najbardziej efektywny projekt budujący markę

Nie wszyscy internauci są do tej decyzji przekonani.
Architektura powojenna wzbudza teraz ogromne zainteresowanie, stąd taki krok. Pamiętajmy jednak, że tworzyło ją wiele osób zaczynających swoją pracę jeszcze przed wojną. Przykładem jest Wacław Tomaszewski, któremu wojna przerwała prace. Takich przypadków było wiele, dlatego budynki skończone po II wojnie światowej traktujemy jako kontynuację modernistycznej architektury przedwojennej. W trakcie specjalnej konferencji, która odbędzie od 20 do 22 września w Gdyni i na którą już teraz zapraszam, zajmiemy się modernizmem aż do lat 60. Przyjmuje się, że wtedy jeszcze powstawała dobra architektura modernistyczna. W kolejnych latach widać już nowe wpływy. Stąd może wynikać zdziwienie niektórych taką selekcją budynków.

Wybierz z nami perłę gdyńskiego modernizmu - PLEBISCYT

Gdynianie chyba od niedawna dopiero tak na poważnie interesują się architekturą modernistyczną. Wydaje się, że coraz więcej osób chce ją poznać...
Na pewno ma pan rację. Dla nas pierwszym zaskoczeniem był fakt, że kiedy pojawiły się propozycje spacerów po Gdyni, to zgłaszały się setki osób, które są nie tylko z naszego miasta, ale z całego województwa, chcących dowiedzieć się o architekturze, zobaczyć modernizm i zrozumieć go. Często ludzie nie przywiązują do niego wagi, uznając, że jest mało wartościowy. Nie potrafią docenić walorów. Naszym zadaniem podczas tych spotkań jest, by opowiedzieć, jakim nakładem pracy i wysiłkiem było okupione projektowanie i budowanie. Niektórzy mówią, że to zwykłe bloki. Trzeba pamiętać jednak, że nierzadko materiały przywożono z południa Polski. To są naprawdę eleganckie budynki. Trzeba było włożyć sporo wysiłku i pieniędzy, by skończyć ich budowę.

Jak Gdynia o nie dba?
Staramy się trafiać do świadomości właścicieli. Muszą zdać sobie sprawę, że to są wartościowe obiekty. Druga rzecz związana jest ze wspieraniem finansowym budynków w Śródmieściu. Realizujemy taki program z pieniędzy miasta i przynosi on konkretne rezultaty. Trzecia sprawa to ustalenie przejrzystych zasad ochrony. Uchwalono plan zagospodarowania terenu dla Śródmieścia, gdzie występuje hierarchia ważności budynków. W ten sposób możemy ustalać priorytety w celu odpowiedniego zadbania o dany obiekt.

Czy jest szansa, że modernizm gdyński stanie się takim samym symbolem i atrakcją turystyczną jak bulwar Nadmorski i skwer Kościuszki?
To się cały czas zmienia. Teraz rzeczywiście jest duże zainteresowanie turystów tą sprawą. Najlepszym przykładem wzrostu popularności jest fakt, że modernizmem interesują się media. Do niedawna nie było o tym zagadnieniu wielu publikacji. Teraz architektura śródmieścia Gdyni jest promowana i na pewno dzięki temu mieszkańcy mogą ją lepiej poznawać.

Na razie w plebiscycie na perłę gdyńskiego modernizmu prowadzi budynek dworca. Zaskoczenie?
Na pewno tak. To budynek powojenny i gdy uznawany był za zabytek pojawiały się bardzo negatywne komentarze. Pytano, jak można budynek w tak fatalnym stanie, powojenny, socjalistyczny, uznawać za zabytek. W tej chwili okazuje się, że i budynek, i jego remont wzbudzają ogromne zainteresowanie. Modernizacja jest naturalną konsekwencją wartości tego obiektu. Otrzymaliśmy stosowane środki unijne i wykorzystujemy je.

Wybierz z nami perłę gdyńskiego modernizmu - PLEBISCYT

Jakie plany ma Gdynia w związku z modernistyczną architekturą? Wiadomo, że powstają prace badawcze, coraz więcej pisze się o niej w przewodnikach po Trójmieście. Czy można liczyć na jeszcze większą promocję w kraju i za granicą?
Tak, mamy taki plan. Pracownicy Agencji Rozwoju Gdyni oraz Referatu promocji Urzędu Miasta prowadzą rozmowy z innymi miastami, które również mają w swojej zabudowie architekturę modernistyczną. Dotyczy to zwłaszcza Śląska - Katowic i Zabrza, gdzie ten modernizm rzeczywiście występuje. Chcemy stworzyć sieć miast, które ten kierunek w architekturze będą chciały promować. W planach są wycieczki szlakiem modernistycznym po całej Polsce. Na pewno razem będziemy współdziałali, by pokazać nasze miasta właśnie od tej strony i liczę, że wspólnie się nam to uda. Byłoby to z pewnością ciekawe przedsięwzięcie.

Rozmawiał Patryk Szczerba

Codziennie rano najświeższe informacje z Gdyni prosto na Twoją skrzynkę e-mail. Zapisz się do newslettera!
emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Jak działają oszuści - fałszywe SMS "od najbliższych"

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na gdynia.naszemiasto.pl Nasze Miasto