Nowa Świętojańska w Gdyni: Polska ulica zbudowana z amerykańskim rozmachem - PROGRAM imprezy

Wspomnienia czasów sprzed ponad 40 lat zaproponują mieszkańcom i turystom organizatorzy wydarzenia "Nowa Świętojańska" w Gdyni. Wielka impreza odbędzie się w sobotę, 14 czerwca. Ma być wesoło, kolorowo i sympatycznie. Także głośno, bowiem na ustawionej scenie zaplanowano koncerty znanych artystów. Organizatorzy liczą przy tym, że niejednemu ze starszych gdynian, którzy pamiętają dawną ul. Świętojańską, zakręci się łezka w oku.

Kampania ulicy Świętojańskiej. Czy uda się ożywić centrum?

- Pokażemy wszystko, co było tak inne i charakterystyczne dla tej ulicy i tamtych czasów, w których żyliśmy, a jednocześnie dziś wydaje się śmieszne czy wręcz archaiczne - zapowiada Tomasz Banel, naczelnik Wydziału Polityki Gospodarczej i Nieruchomości Urzędu Miasta Gdyni. - Nie zabraknie klimatu Peweksu, Baltony, waty cukrowej, soku z saturatora i cinkciarza proponującego zakup bonów po dobrym kursie. Liczymy na dużą aktywność samych kupców i restauratorów, którzy aż do późnych godzin wieczornych mają kusić promocyjnymi cenami.

Na Świętojańską zjadą zabytkowe auta, nawiązujące do dawnych czasów. Będzie też trolejbus i wóz strażacki sprzed 40 lat.
Starsi mieszkańcy miasta już nie mogą doczekać się możliwości powspominania dawnych czasów.
- Ulica Świętojańska w latach 70. to było coś, luksus - mówi Jerzy Malczyk, gdynianin od ponad 60 lat. - Tutaj toczyło się marynarskie życie i odwiedzało się sławne w tamtym czasie lokale. Wszyscy starsi gdynianie, których znam, wspominają ten okres z sentymentem.

Organizatorzy liczą oczywiście, że wydarzenie "Nowa Świętojańska" przyciągnie też młodszych mieszkańców miasta. Będą mieli możliwość zapoznania się z historią tego wyjątkowego miejsca i wzięcia udziału w zabawie - questingu. Poznawanie dziedzictwa kulturowego ulicy odbywać się będzie w formie gry prowadzonej przez wierszowane zagadki. A w przypadku ul. Świętojańskiej bez wątpienia będzie o czym opowiadać i co odkrywać.

Czytaj także: Inicjatywa "Nowe Śródmieście" w Gdyni. Restauratorzy i handlarze mają plan [ZDJĘCIA]

Specjaliści podkreślają, iż jest ona pomnikiem międzywojennej myśli architektonicznej. Budowano ją niezwykle szybko, w ciągu zaledwie 13 lat, od 1926 do 1939 roku. Żartowano wtedy nawet, iż ulica powstaje z iście amerykańskim rozmachem. Stała się więc unikatowym przykładem mód i stylów architektonicznych, panujących w okresie międzywojennym. Co ważne, ulica nie została też zbytnio zniszczona podczas II wojny światowej, a w niemal niezmienionym kształcie, bez ewolucyjnych przebudów, podziwiać można ją do dziś.
- Jest jedynym w Europie zespołem kamienic, które powstały na styku dwóch stylów, historyzmu i modernizmu - mówi dr Maria Jolanta Sołtysik, historyk architektury, autorka licznych publikacji na temat gdyńskich zabytków.
Ulica Świętojańska od początku jej powstania była wyznacznikiem prestiżu i splendoru. To właśnie w tym miejscu kupowali najbogatsi. W niezwykle nowoczesnych, jak na tamte czasy, kamienicach ulokowały się delikatesy i sklepy kolonialne. Lokal miał także słynny Emil Wedel. Ekskluzywny dom towarowy przy Świętojańskiej 36 prowadzili bracia Rymarscy.

Warto jednak sobie uświadomić, iż w przedwojennych czasach to wcale nie okolice skrzyżowania z ul. 10 Lutego i skwerem Kościuszki, gdzie stoi dziś Obserwatorium Zmian Gdynia Infobox, uważano za serce ul. Świętojańskiej. Sławomir Kitowski, znawca historii miasta, wspomina, iż w latach 20. ubiegłego wieku miejscem takim był rejon placu Kaszubskiego, gdzie rozpoczynała się budowa pierwszych kamienic. Organizatorzy wydarzenia "Nowa Świętojańska" liczą, że także i tam zechcą dotrzeć uczestnicy sobotniego festynu. Choćby po to, aby obejrzeć rzeźbę pary staruszków na ławeczce, autorstwa Adama Dawczaka-Dębickiego. Urodziwe dzieło sztuki stoi nieopodal kamienicy Jakuba Scheibego, określanej dziś mianem pierwszego gdyńskiego drapacza chmur, a palec starca wskazuje właśnie na najwyższy w tamtych czasach budynek w Gdyni. Pięciokondygnacyjna kamienica ma charakterystyczny, wysoki narożnik na ostatnim piętrze. Jak twierdzą najstarsi gdynianie, wybudowano go, aby żona Jakuba Scheibego, Kaszuby i rybaka, mogła wyglądać męża powracającego z morza.

Przy okazji wydarzenia "Nowa Świętojańska" nie można nie wspomnieć o zmianach, jakie zaszły w tym kultowym dla gdynian miejscu w ostatnim dziesięcioleciu. Detale te będą widoczne dla zwiedzających. Na skutek modernizacji ul. Świętojańskiej, inwestycji za 32 mln zł, współfinansowanej z pieniędzy Unii Europejskiej, m.in. poszerzono chodniki, zmniejszono liczbę pasów z czterech do dwóch, a - co najbardziej rzuca się w oczy - zamontowano innowacyjne, niezwykłe oświetlenie. Charakterystyczne latarnie dodają ulicy po zmroku dodatkowego uroku. Za projekt tego oświetlenia Gdynia otrzymała zresztą nagrody w prestiżowych konkursach.
Miasto w ostatnich latach dotowało też kwotami liczonymi w milionach złotych remonty prywatnych kamienic przy ul. Świętojańskiej. Kto dawno nie był w Śródmieściu lub chodząc ulicą, zwracał uwagę tylko na najniższe, handlowe kondygnacje, warto, aby w sobotę nieco uniósł głowę i spojrzał na odnowione elewacje.

- Zmiany są kolosalne - mówi Krystyna Szary, mieszkanka Śródmieścia. - Jeszcze dziesięć lat temu większość kamienic na reprezentacyjnej przecież ul. Świętojańskiej była odrapana, odpadał tynk, a schludnie prezentowały się jedynie niektóre lokale handlowe na parterze. Dziś wygląda to zupełnie inaczej. W szybkim tempie udało się doprowadzić zabytki do dawnego blasku, co osoby, kochające Gdynię, cieszy.
Na nowej Świętojańskiej odbywały się też całodobowe imprezy, podczas których ulicę zamieniano w deptak. Przez całą jej długość przechodziły kolorowe parady, na scenach odbywały się pokazy i koncerty, wspólnie bawiły się tłumy gdynian.Nie ma wątpliwości, że podobnie będzie 14 czerwca.

* Będzie się działo w Gdynia InfoBox
W godz. 12-22: joga, warsztaty z robotyki dla dzieci, pokazy live cooking, występy B-BOY, DJ

* Przez osiem godzin koncerty na scenie
Na wysokości skrzyżowania z ul. Żwirki i Wigury stanie scena. Od godz. 14 do godz. 22 trwać będą na niej koncerty. Wystąpi m.in. Jarek Janiszewski, lider zespołu Czarno-Czarni, z formacją Gremplina.
Będzie także DJ, który zaprezentuje publiczności hity z lat 70. W przerwach wziąć będzie można udział w konkursach z nagrodami.

* Japonia przyjedzie do Gdyni na jeden dzień
Około godz. 15 przy ul. Żwirki i Wigury oglądać będzie można pokaz japońskiej sztuki szermierczej z prawdziwymi mieczami.

* Mnóstwo atrakcji dla najmłodszych
W okolicach sceny organizatorzy przewidzieli wiele atrakcji dla dzieci.
Będą to m.in. dmuchane zabawki, kucyki, minigokarty, ścianka wspinaczkowa.

* Zabytkowe auta zadadzą szyku
Na całej długości zamkniętej ul. Świętojańskiej, od skrzyżowania z ul. I Armii Wojska Polskiego i Traugutta, aż do ul. Armii Krajowej, podziwiać będzie można zabytkowe samochody, sprowadzone z całej Polski. Wiele z tych aut to kultowe modele, jak dla przykładu syrena, które starsi mieszkańcy doskonale pamiętają z czasów PRL. Goście festynu "Nowa Świętojańska" obejrzą ponadto zabytkowy wóz strażacki i trolejbus, jaki woził pasażerów po ulicach miasta przeszło 40 lat temu.

* Atrakcje handlowe przygotowane tylko na sobotę
Do ostatniego gościa, nawet po godz. 23, otwarte mają być lokale, restauracje, pizzerie, kawiarnie, cukiernie, a także wybrane butiki i księgarnie.

* Dawnych wspomnień czar
Handlowcy zorganizują imitacje kultowych dawniej sklepów Pewex i Baltona. Pomysłodawcy tej inicjatywy zadeklarowali przygotowanie na tę okazję specjalnych, promocyjnych ofert i niespodzianek. Będą to m.in. rabaty dla osób przebranych w stroje z lat 70. W kilkudziesięciu konkursach będzie można wygrać bony i zakupić za nie ekskluzywne towary w Peweksie i Baltonie. Baltonowski marynarz z reklamy tego sklepu będzie zapraszał do zakupów i karmił mewy. Bony, wygrane w konkursach, będzie można też wymienić u cinkciarzy.

* Questurystyka dla całych rodzin
O godz. 15 koło Urzędu Miasta Gdyni wystartuje specjalna zabawa, do udziału w niej organizatorzy chcą zachęcić całe rodziny. Będzie to Questurystyka. Uczestnicy poznają historię ul. Świętojańskiej, odpowiadać będą na wierszowane pytania - zagadki, poszukają na ulicy śladów gdyńskiej hali targowej. Najbardziej wytrwałym uczestnikom zabawy wręczone zostaną nagrody.