Gdynia Festiwal Filmowy 2013: Zapomniane filmy science-fiction i klasyka polskiego kina

38. Gdynia – Festiwal Filmowy, 9-14 września, Gdynia

Zobacz też: Panorama polskiego kina na Gdynia Festiwal Filmowy

**Znane są już filmy konkursowe oraz filmy Panoramy Polskiego Kina 38. Gdynia – Festiwal Filmowy, które oceniać będą dwa składy jury oraz festiwalowa publiczność.  „Zagubione w przestrzeni - polskie zapomniane filmy science-fiction” i „Czysta klasyka” to kolejne punkty programu najważniejszego polskiego festiwalu filmowego, który odbędzie się w dniach 9-14 września w Gdyni.

"Czysta klasyka", stała sekcja programowa gdyńskiego festiwalu, poświęcona jest zrekonstruowanym cyfrowo dziełom polskiej kinematografii. Corocznie Cyfrowe Repozytorium Filmowe rekonstruuje cyfrowo kilkadziesiąt starych filmów, dzięki czemu znaczące pozycje mają szansę na nowe kinowe życie, nową jakość obrazu i nową publiczność.

"Czysta klasyka" zapoczątkowana pięć lat temu filmem „Pociąg” Jerzego Kawalerowicza, w tym roku poświęcona będzie sześciu wybitnym obrazom. Widzowie festiwalu będą mogli obejrzeć „Człowieka z marmuru” (1976) Andrzeja Wajdy, jedno z najwybitniejszych i najbardziej przełomowych dzieł polskiej kinematografii, ze znakomitymi kreacjami Krystyny Jandy i Jerzego Radziwiłowicza, „Dreszcze” (1981), fabularny debiut Wojciecha Marczewskiego pokazujący ideologiczną inicjację nastolatka u schyłku epoki stalinowskiej, „Jak być kochaną” (1962) Wojciecha Hassa. Kolejne pozycje to „Milczenie” Kazimierza Kutza, przejmujące studium samotności dwóch outsiderów – osieroconego chłopca i starego proboszcza, połączonych splotem tragicznych okoliczności, „Przesłuchanie” Ryszarda Bugajskiego, legendarny „półkownik” stanu wojennego i najbardziej prześladowany film schyłkowego PRL-u. Cykl zamknie najgłośniejszy film końca lat 90., obsypany nagrodami „Dług” Krzysztofa Krauzego z rewelacyjnym Andrzejem Chyrą jako współczesnym wcieleniem zła.

Polskie filmy science fiction

Nowością tegorocznego Festiwalu będzie sekcja poświęcona polskim zapomnianym filmom science-fiction. W czterech blokach programowych zaprezentowanych zostanie 11 filmów krótko i średniometrażowych z przełomu lat 60. i 70., mało znanych perełek gatunku, które mogą stanowić świetną szkołę formy dla młodych twórców i rozrywkę dla wszystkich miłośników kina gatunku.

- Dzięki wieloletniej współpracy z TVP Kultura i prof. Markiem Hendrykowskim zorientowałem się, jak nieprzebrane skarby mieści archiwum TVP – tłumaczy Michał Chaciński Dyrektor Artystyczny Festiwalu. - Dlatego w tym roku Tomek Kolankiewicz z działu filmowego TVP Kultura przygotował dla nas przegląd filmów, które zna najwyżej garstka widzów: historie o kosmitach, transferach osobowości i zmniejszaniu ludzi w plugawych eksperymentach. Telewizyjna forma pozwalała na więcej luzu, wiele z tych filmów ma konstrukcję krótkiej anegdoty. Przez to często zupełnie się nie zestarzały i pozwalają dziś odkryć nieznaną twarz poważnych twórców. Sądzę, że dla wielu widzów będzie to kluczowe odkrycie tego festiwalu.

W tej sekcji znalazły się trzy filmy Janusza Majewskiego: „Docent H”, „Pierwszy Pawilon”, opowiadające o szalonych naukowcach, którzy przeprowadzają eksperymenty na ludziach, starając się stworzyć lepszy świat oraz „Awatar, czyli zamiana dusz”, adaptacja XIX -wiecznego opowiadania Teofila Gautiera i jeden z najciekawszych telewizyjnych średniometrażowych filmów kostiumowych. Zobaczyć będzie można filmową nowelę „Przekładaniec” Andrzeja Wajdy, zrealizowaną na kanwie opowiadania „Czy Pan istnieje, Mr. Jones?” Stanisława Lema i wg. jego scenariusza, opowiadającą perypetie duetu rajdowego braci Fox i przeprowadzonych na nich operacji transplantologicznych. Film uznawany często za największe osiągnięcie polskiego kina fantastycznego. Kolejne dwa filmy, także na podstawie opowiadań Stanisława Lema, to „Profesor Zazul” i „Przyjaciel” duetu reżysersko-operatorskiego Marka Nowickiego i Jerzego Stawickiego. W programie znalazły się także dwa filmy Janusza Kubika „Gdzie jesteś Luizo” oraz „Biohazard”, „Gubernator” Stanisława Kokesza, „Poprzez piąty wymiar” Marka T. Nowakowskiego i „Stacja bezsenność” w reż. Piotra Wojciechowskiego.

Wyróżnikiem i paradoksalnie atutem polskich filmów fantastycznych były ich niewielkie budżety produkcyjne. Zamiast filmów widowiskowych z oszałamiającą scenografią, ozdobnymi kostiumami i efektami specjalnymi powstały kameralne opowieści, operujące symboliką i uproszczeniami, a ich twórcy często musieli wznieść się na wyżyny wyobraźni aby wykreować świat i bohaterów przyszłości.

Po projekcjach z obu sekcji programowych przewidziane są otwarte dla całej publiczności festiwalu spotkania z twórcami filmów.

CZYSTA KLASYKA

• Człowiek z marmuru
• Dreszcze
• Jak być kochaną
• Milczenie
• Przesłuchanie
• Dług

ZAGUBIONE W PRZESTRZENI - POLSKIE ZAPOMNIANE FILMY SCIENCE-FICTION

• Docent H., 1964
• Pierwszy pawilon, 1965
• Awatar, czyli zamiana dusz, 1964
• Przekładaniec, 1968
• Profesor Zazul, 1965
• Przyjaciel, 1965
• Gdzie jesteś, Luizo. 1964
• Gubernator, 1965
• Poprzez piąty wymiar, 1973
• Stacja bezsenność, 1973
• Biohazard, 1977