Festiwal NNW. Co czeka nas w Gdyni? Cztery dni filmowych spotkań i panelowych dyskusji!

Jubileuszowa XV edycja Festiwalu Niepokorni Niezłomni Wyklęci w Gdyni rozpocznie się już w środę, 27 września o godz. 10, wtedy też swoje sale otworzy Gdyńskie Centrum Filmowe oraz Muzeum Marynarki Wojennej, gdzie przewidziano pokazy filmów i dyskusje. A będzie w czym wybierać już od samego początku. O godz. 10 w sali Warszawa Gdyńskiego Centrum Filmowego zobaczymy obraz „Nędzarz i madame” w reżyserii Witolda Ludwiga. To artystyczna i duchowa droga polskiego powstańca styczniowego, artysty-malarza oraz dobroczyńcy ubogich Adama Chmielowskiego, który po latach burzliwej młodości postanawia porzucić swoje dotychczasowe życie. Wówczas świat poznaje go jako Brata Alberta. Widzimy przyszłego świętego jak ucieka z carskiej niewoli, staje się sławny, a porzuca sztukę, aby służyć ludziom. Z jego losami splata się historia Polski, a także życiorysy dwóch innych artystów: Józefa Chełmońskiego i Heleny Modrzejewskiej. A to jeszcze przed oficjalną inauguracją! Tą bowiem zaplanowano na godz. 17, kiedy to publiczność będzie miała okazję obejrzeć „Raport Pileckiego”.

Co jeszcze dane nam będzie obejrzeć w Gdyni? Najnowszy film Michała Kwiecińskiego „Filip”. Tytułowy bohater jest kosmopolitą, uwodzicielem niezdolnym do głębszych uczuć. W Polsce stracił całą rodzinę. Pracuje jako kelner w ekskluzywnym hotelu w Niemczech, ukrywa swoje żydowskie pochodzenie i beztrosko korzysta ze wszystkich uroków życia. Jest otoczony luksusem, pięknymi kobietami i przyjaciółmi z całej Europy. Gdy wojna zaczyna zbierać krwawe żniwo wśród najbliższych mu osób, misternie zbudowany przez niego świat rozsypuje się jak domek z kart. Produkcję obejrzymy w czwartek, 28 września o godz. 21 w sali Warszawa w GCFie.

Równie ciekawie zapowiada się dokumentalna produkcja Jolanty Kessler - „Dwie flagi” - projekt filmowy o grupie polskich Żydów, bojowników Żydowskiego Związku Wojskowego (ŻZW), którzy obok Żydowskiej Organizacji Bojowej (ŻOB) bohatersko walczyli z Niemcami podczas likwidacji warszawskiego getta w 1943 roku. Tytułowe „Dwie flagi”, polska i żydowska, są symbolem wspólnej walki z okupantem, wspólnej tożsamości i bohaterskiego połączenia losów wojennych obu narodów.

W zaledwie dwa tygodnie po beatyfikacji rodziny Ulmów, na Festiwalu NNW nie mogło zabraknąć filmów odnoszących się do najwyższej próby wartości człowieczeństwa i szacunku bliźniego. „Nikt nie ma większej miłości od tej, gdy ktoś życie swoje oddaje za przyjaciół swoich” – to słowa obrazujące postawę naszego narodu nie tylko w czasie II wojny światowej, ale i przez wszystkie koleje historii. O błogosławionej rodzinie opowiada film Dariusza Walusiaka - „Ulmowie. Błogosławiona rodzina”, a Mariusz Pilis w „Historii jednej zbrodni” pokazuje bezpośredniego mordercę Ulmów i nigdy nie rozliczoną zbrodnię.

Filmom, jak to na Festiwalu NNW zwykle bywa, towarzyszyć będzie również panelowa dyskusja „Ulmowie – heroizm silniejszy niż śmierć”.

Wśród festiwalowych produkcji nie można nie wspomnieć o tych, w których bohaterkami są kobiety. W czasach trudnych, kiedy trzeba było wybierać między szczęściem własnym a walką o wolność, między rezygnacją a działaniem dla dobra innych, między życiem a śmiercią – one „zachowywały się jak trzeba”, często były cichymi bohaterkami drugiego planu, niosąc otuchę i nadzieję. A kiedy nie było wyjścia chwytały za broń, jak „Panna opętana” Macieja Pawlickiego. Henryka Pustowójtówna nim została ikoną czasów Powstania Styczniowego musiała wybrać między korzeniami rosyjskimi a polskimi, między miłością do ojca a miłością do ojczyzny.

Hiszpański film „Un cel de plom” Miquela Romansa opowiada więźniarce obozu koncentracyjnego, która walcząc o godność ludzką potrafiła postawić się prześladowcom w mundurach i zorganizowała ruch oporu. Podobny temat poruszyła w reportażu radiowym Karolina Ryniak. „Jutro będzie lepiej” to opowieść o niesamowitych kobietach, które na Majdanku stworzyły radio o zasięgu ograniczonym do głosu rozchodzącego się w baraku.

W czasy najnowsze i rosyjskie piekło sportowców przeniesie państwa obraz „Free Skate” Roope Oleniusa o osobistym mierzeniu się łyżwiarki figurowej z traumą treningów w Rosji.

W rozumieniu historii kobiet z pewnością pomoże nam panel dyskusyjny „Wojenne losy kobiet” oraz na film dokumentalny o poszukiwaniu przez Polaków dziewczyny z archiwalnego zdjęcia.

Międzynarodowy Festiwal Filmowy NNW w Gdyni, z okazji swej 15. edycji otwiera po raz pierwszy NNW International Film Market. To specjalna strefa festiwalu, zorganizowana w Muzeum Miasta Gdyni, przeznaczona do spotkań dla ludzi branży, gdzie można poczuć klimat podobnych wydarzeń na świecie, a także zaprezentować swoje pomysły, projekty i gotowe filmy oraz pozyskać partnerów potrzebnych do dalszych kroków w produkcji i dystrybucji. W jednym miejscu zgromadzą się ludzie, którzy objaśnią i obsłużą cały łańcuch tworzenia i rozpowszechniania filmów.

- Chcemy łączyć nabywców filmów z posiadaczami praw do nich i pomysłów na nie. Umożliwimy wymianę kontaktów i doświadczeń, by powstały kolejne wspaniałe filmy, które pokażemy na kolejnych festiwalach. Poza reżyserami i scenarzystami, zaprosić chcemy też producentów, międzynarodowych agentów sprzedaży, nadawców telewizyjnych, streamingowych i dystrybutorów kinowych, nie zapominając także o funduszach regionalnych, komisjach, narodowych instytutach filmowych z różnych krajów, festiwalach partnerskich i szkołach filmowych. W naszej strefie mieszanej każdy będzie mógł zaproponować swoje idee, projekty czy gotowe filmy potencjalnym partnerom do dalszych działań - podkreślają organizatorzy.

W strefie mieszanej każdy będzie mógł zaproponować swoje idee, projekty czy gotowe filmy potencjalnym partnerom do dalszych działań. Przy okrągłych stołach będzie można omówić aktualne zagadnienia produkcji i dystrybucji filmowej, na podstawie obrazów prezentowanych na festiwalu.

Wystawy nieodłącznie towarzyszą Festiwalowi Filmowemu NNW w Gdyni. Można je oglądać wchodząc do festiwalowych namiotów lub spacerując po placu Grunwaldzkim, w drodze z seansu na seans lub na kolejne spotkanie czy debatę. W tym roku organizatorzy zadbali o to, by były one najbardziej różnorodne. Tematy wystaw – od podróżników i bojowników o wolność w latach 80-tych m.in. wspaniałej wyprawy tegorocznego gościa Festiwalu, zdobywcy najgłębszego kanionu Colca, Jerzego Majcherczyka czy losów badacza ludu Ajnów Bronisława Piłsudskiego, poprzez wspomnienia o wybitnym rysowniku Władysławie Nehrebeckim, prawdę o katowni NKWD i WUBP, raport strat wojennych, sylwetki osób ratujących Żydów m.in. błogosławionej rodziny Ulmów, po Żydów walczących o Polskę aż do wojny oczami dzieci i portretów przyjaciół Festiwalu NNW. Wystaw będzie wiele, my zdecydowaliśmy się przedstawić kilka z nich.

MAMO, JA NIE CHCĘ WOJNY! 1939-45 POLSKA/2022 – UKRAINA

Wystawa Archiwów Państwowych

Niezwykle przejmujące dziecięce świadectwa wojny – historyczne rysunki polskich dzieci z roku 1946, będące zapisem ich przeżyć z czasu II wojny światowej i okupacji niemieckiej 1939- -1945, przechowywane w Archiwum Akt Nowych w Warszawie, w zespole Ministerstwa Oświaty z lat 1945–1966 oraz współczesne rysunki dzieci ukraińskich, które powstają codziennie i związane są z wojną tocząca się obecnie w Ukrainie. Pokazują strach, ale i nadzieję. Są publikowane ̨ na portalu Mom I see war. Wystawa odniosła międzynarodowy sukces i była prezentowana na całym świecie w większości polskich placówek zagranicznych. Ma wielki wpływ na świadomość́ społeczną.

NEHREBECKI 1923-1978. W 100. ROCZNICĘ URODZIN

Wystawa Marzeny Nehrebeckiej

Życie i twórczość Władysława Nehrebeckego – reżysera, filmowego i teatralnego, scenarzysty, scenografa, animatora, pisarza i autora komiksów, twórcy Bolka i Lolka. Ten pionier powojennej polskiej animacji jest nazywany polskim Waltem Disneyem. Jakie były jego początki? Biedni rodzice, sierociniec, roboty przymusowe w Niemczech i w końcu marzenie by dostać się do Akademii Sztuk Pięknych. Niestety nie było go na to stać, skończył więc szereg kursów artystycznych. Reszta jest już bajkową historią rysowaną w Studiu Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej. Nehrebeckiego to nie tyko Bolek i Lolek, to też teatr, komiksy. Informacje i ciekawostki na temat taty zebrała Marzena Nehrebecka, dzieląc się rodzinnymi pamiątkami, zdjęciami i wspomnieniami.

ZAWOŁANI PO IMIENIU

Wystawa Instytutu Pileckiego

Wystawa Instytutu Pileckiego, która pozwala poznać z imienia i nazwiska konkretnych Polaków, często całe rodziny, zamordowanych za pomoc Żydom podczas okupacji niemieckiej. Wstrząsające historie, w których cena solidarności z potrzebującymi osiąga wartość życia ratujących. Wystawa towarzyszyła świętu beatyfikacji Rodziny Ulmów w Markowej. Tak wiele ludzi – imiona, nazwiska, historie, twarze… Wracają z niepamięci.

RAPORT O STRATACH PONIESIONYCH PRZEZ POLSKĘ W WYNIKU AGRESJI I OKUPACJI NIEMIECKIEJ W CZASIE II WOJNY ŚWIATOWEJ 1939-1945

Wystawa Instytutu Strat Wojennych im. Jana Karskiego

Przejmująca prezentacja strat wojennych Polski, zarówno w zakresie demografii jak i gospodarki, kultury, finansów, ubezpieczeń i bankowości. Zbiór archiwalnych fotografii z okresu II wojny światowej uzupełniony został danymi liczbowymi, uświadamiając ogrom wielowymiarowej destrukcji, za którą nasz kraj nie dostał zadośćuczynienia. Wystawa pozwala zrozumieć, jak przeszłość wpływa na naszą teraźniejszość.

ŚMIERĆ ZA CZŁOWIECZEŃSTWO. RODZINA ULMÓW

Wystawa Instytutu Pamięci Narodowej

Wystawa przedstawia losy, wydawałoby się zwykłej polskiej rodziny, a przecież jednocześnie wyjątkowej. Rodziny, której linia życia została przerwana okrutną wojną. Józef i Wiktoria Ulmowie nie poddali się biernie biegowi historii. Stali się jej aktywnymi uczestnikami, dostrzegając innych ludzi, którym należało udzielić pomocy. Stanęli po stronie dobra i sami dzielili się tym dobrem z innymi. Narodowość, wyznanie, różnice kulturowe, w obliczu terroru niemieckiej okupacji stały się nieistotne. Pragnąc ochronić życie, sami je stracili. Na wystawie można zobaczyć kilkadziesiąt zdjęć i dokumentów. Część z nich jest publikowana po raz pierwszy.

PATRIOCI, ŻOŁNIERZE, ŻYDZI

Wystawa Instytutu Pamięci Narodowej

Multimedialna ekspozycja prezentuje sylwetki Żydów walczących o niepodległość i granice Polski w latach 1914–1921 oraz ich późniejsze losy. Walka o wolność zawsze była i pozostaje przesłaniem uniwersalnym. „Ludzie wolni są braćmi” – to mocno wdrukowane w polską drogę do niepodległości motto Legionów Polskich we Włoszech. Żydzi polscy uczestniczyli w zmaganiach o niepodległość i granice Polski. Byli obecni w środowisku irredenty przed wybuchem I wojny światowej, w Legionach Polskich, w Polskiej Organizacji Wojskowej, Błękitnej Armii. W listopadzie 1918 roku w jednym szeregu z Orlętami walczyli o Lwów. Wystawa przybliża sylwetki niektórych z nich i ich losy.