Ekspert doradzał. Członkowie spółdzielni mają swoje prawa

Barbara Konopka, prezes Spółdzielni Mieszkaniowej "Zakoniczyn" w Gdańsku była gościem "Dziennika Bałtyckiego". Oto porcja odpowiedzi na pytania spółdzielców.

- Jeden z posłów pracujących nad ustawą dotyczącą wykupu mieszkań za grosze, na łamach "Dziennika Bałtyckiego" sugerował, że członkowie, którzy wykupili mieszkania po 2001 roku, będą mogli ubiegać się o rekompensatę części poniesionych nakładów...

- Czy taki zapis wejdzie w życie, trudno powiedzieć. Sejm przyjął poprawkę, że osoby, które wcześniej wykupiły własnościowe prawo do lokalu, nie będą musiały opłacać funduszu remontowego. Jednak będzie to możliwe tylko wtedy, gdy walne zgromadzenie członków oceni, że spółdzielnię stać na taki zabieg.

- Jaka jest różnica między przekształceniem mieszkania lokatorskiego na własnościowe, a wykupem gruntu?

- Przekształcenie mieszkania lokatorskiego na własność można zrobić niezależnie od tego, czy grunt ma wieczyste użytkowanie, czy jest własnością spółdzielni. Natomiast wykupu ziemi dokonują spółdzielnie, o czym decyduje zarząd lub zebranie przedstawicieli członków.

- Jestem członkiem SM Chełm i dostałam wezwanie do zapłaty za wykup gruntu. Co mam robić?

- Ważne jest to, że mieszkańcy nie mają obowiązku wykupywać gruntu na własność. Przekształcenie własnościowego prawa do lokalu w odrębną nieruchomość odbywa się notarialnie za z góry narzuconą opłatą w granicach sześciuset złotych. W ramach tego przekształcenia mieszkaniec nabywa fragment nieruchomości, za który nie płaci, tylko ją nabywa wraz z mieszkaniem. Szczegółowo tę kwestię należy wyjaśnić z radcą prawnym spółdzielni.

- Chciałbym wiedzieć, czy spółdzielnia do której należę, jest przygotowana do przekazania gruntu na odrębną własność. Jak to zrobić?

- Trzeba sprawdzić, czy grunty, na których stoi konkretny budynek, mają uregulowany status prawny i czy należą do spółdzielni. Należy po prostu złożyć odpowiedni wniosek w spółdzielni.

- Jestem członkiem spółdzielni od 30 lat, na nowe mieszkanie czekam od 15. Spółdzielnia dysponowała lokalem z odzysku i zaproponowano mi go po cenie wolnorynkowej, która jest bardzo wysoka. Jak to jest możliwe?

- Obowiązująca ustawa pozwala spółdzielniom na taki ruch - wtedy wyceny mieszkania dokonuje rzeczoznawca majątkowy. I dzięki tej ustawie spółdzielnia może sprzedać takie mieszkanie po cenie, jaka obowiązuje na wolnym rynku.

- Czy można wydzielić się ze spółdzielni i utworzyć odrębną wspólnotę mieszkaniową?

- Można, ale pod warunkiem, że wszyscy mieszkańcy danego budynku nie będą już członkami spółdzielni. Zgodnie z obowiązującą ustawą, działka przynależąca do budynku musi być samodzielna. Dodatkowo spółdzielnia powinna przedstawić rozliczenie funduszu remontowego i powinna zrobić bilans, na którym wykaże, czy trzeba do niego dopłacić, czy nie.

- Mieszkanie lokatorskie zostało przekształcone na własnościowe. Czy w sytuacji, gdy zostanie sprzedane będzie można odzyskać fundusz remontowy?

- Nie ma takiej możliwości, ponieważ jest to już mieszkanie własnościowe.

- Jakie procedury obowiązują przy wydzielaniu odrębnej nieruchomości?

- Jeśli jesteśmy właścicielami mieszkania lokatorskiego, należy wyjaśnić sprawę zadłużeń lokalu. Ale tak naprawdę dla mieszkańca sprawa sprowadza się do złożenia właściwego wniosku w spółdzielni, która załatwia wszystkie formalności i - zgodnie z obowiązującą ustawą - ma na to dwa lata. Po zmianie prawa nie powinno to ulec zmianie.

- Mam prawo własności lokalu. Czy mogę założyć księgę wieczystą?

- Oczywiście. Można bez aktu notarialnego przekazania gruntu udać się do sądu z wnioskiem o założenie księgi dla konkretnego mieszkania.

- Jak ustala się wynagrodzenie rad nadzorczych spółdzielni?

- W tej chwili jest ono ustalane przez najwyższy organ danej spółdzielni, czyli przez walne zgromadzenie członków lub przez zebranie przedstawicieli członków. Należy zastanowić się nad kompetencjami rady nadzorczej. Również Trzeba pamiętać, że poświęcają oni swój prywatny czas i podejmują decyzje. Nie można zapominać, że zgodnie z kodeksem karnym osoby te współodpowiadają za decyzje podejmowane przez zarząd. Także za złe zarządzanie spółdzielnią można pociągnąć do odpowiedzialności nie tylko zarząd ale także radę nadzorczą.

- Spółdzielnia mieszkaniowa z Tczewa przejęła stare mieszkania po innej spółdzielni. Czy przekształcenie będzie się odbywało na takich samych zasadach, jak innych mieszkań spółdzielczych?

- Oczywiście, skoro są to zasoby przejęte po byłej spółdzielni, będą obowiązywały takie same zasady przekształceń, jakie dotyczą wszystkich innych spółdzielni.

- Czy spółdzielnia może odmówić przyjęcia wniosku o przekształcenie prawa do lokalu?

- Zgodnie z ustawą o spółdzielniach mieszkaniowych, nie może tego zrobić.

- Kilka lat temu, mając mieszkanie komunalne, zamieniłem się na mieszkania z dłużnikiem SM Przymorze, który scedował na mnie swoje prawa lokatorskie. Czy mnie też dotyczy ustawa o wykupach za przysłowiową złotówkę?

- Dzięki temu, że stał się pan członkiem spółdzielni, ustawa także pana będzie obowiązywać.

- Co zrobić, kiedy spółdzielnia nie chce odpowiadać na stawiane pytania?

- W takim przypadku należy zwrócić się na piśmie do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich, który powinien w konkretnych sprawach pomóc.